Immunologiaren garapena
Mikroorganismoen aurrean babesa ematea funtsezko xedea duen organo, ehun, zelula eta faktore solugarrien taldea, hau da, sistema immunea ikasten duen zientziari Immunologia deritzo.

Aintzinatik ezagutzen den zientzia da. Txinan baztanga zuten gaixoen besikuletatik ataratako materiale lehortuak osasuntsu zeudenei txertatzen zitzaien baztangaren aurrean babesa emateko. Metodo hori, bariolizazioa deritzona, gaixoaren materialarekin kontaktatzea infekzio baten aurrean pertsonen defentsak areagotzeko lehenengo saiakera izan zen.

1796an Edward Jenner-rek behien baztanga pairatu zuten jetzitzaileek gizakiaren baztanga pairatzen ez zutelaz ohartu zenean, baztangaren kontrako immunizazioa sartu zuen Immunologiaren aro experimentalari hasiera emanez. 1880n Louis Pasteur-rek mikroorganismoak moteltzeko prozedurak aurkitu eta erabili zituen amorrua, antraxa eta beste gaixotasun infekzioso batzuen kontra immunizatzeko.

1882an Elie Metchnikoff-ek Immunitate Zelularraren Teoria kaleratu zuen, "in vitro" egindako saiakuntzen bidez fagozitosiaren fenomenoaren esanahia ulertu eta gero.

Bere aldetik 1890an sueroan dauden substantzia batzuen mikroorganismoen kontrako gaitasuna aurkitzeak E. Behring eta S. Kitasato Immunitate Humoralaren Teoria proposatzera bultzatu zituen.

Urte askotan bi teorien aldekoen arteko liskarrak egon eta azkenean biak elkartu ziren opsonizazioak fagozitosiari laguntzen diola aurkitu zenean. Beraz, txertaketa baten ondoren nabaritzen den espezifizitate immunologikoa honela azaltzen zen:  mikroorganismoek sortutako toxinak neutralizatzen zituzten antigorputz espezifikoak agertzen dira eta bide batez, mikroorganismoa antigorputzez estalita edo opsonizatuta geratzen da fagozitosi prozesua errazten delarik. Ondoren immunitate espezifikoa ikasteko antigorputz espezifikoen erantzunak ikasten ziren eta gaixotasun infekziosoen tratamendua eta prebentzioa ostariari mikroorganismo infektagarriaren kontrako antigorputz espezifikoak ematean (sueroterapia) edo ostariak berak antigorputz hauek sortarazteko immunizazioak diseinatzean oinarritzen zen.

XX. mendearen lehenengo hamarkadetan antigorputzen izaera hasi zen ikasten eta baita haien agerpena bultzatzen zituen antigenoak deitutako molekulena ere. Molekulen tamaina, izaera kimikoa eta ostariarentzat arrotza izatea antigenizitatean eragina duten ezaugarri nagusiak zirela aurkitu zuten. Eztabaidagarriena zen nola sortzen diren antigorputzak antigenoa txertatu ondoren. Ehrlich-ek 1897an antigenoak ehunetako zeluletan dauden hartzaileekin elkartzen direla proposatu zuen eta Jerne-k antigorputzen espezifizitatea antigenoarekin kontaktatu baino lehen markatuta zegoela esaten zuen. Talmage-k egindako ikerketek, antigorputzek ekoizten dituzten zelulek antigenorako hartzaileak garraiotzen zituztela egiaztatuz Burneti "Hautaketa Klonalaren Teoria" plazaratzeko bidea zabaldu zuten.

Ikerketa gehienak antigorputzei buruzkoak izan arren, batzuek B linfozito eta zelula plasmatikoen zereginari buruzkoak izan ziren eta zelula hauek antigorputzak sintetizatzeko balio dutela egiaztatu zuten. Bidenabar Glyck-ek eta bere lankideek 1956an hegaztien Fabrizio burtza eta gero Good-ek eta Miller-rek 1960an  timoa  garrantzitsuak zirela erantzun immunean nabarmendu zuten.

Erantzun immune espezifikoaren funtzioa kanpoko mikroorganismoen aurrean babesa ematea zela uste zuten arren, zelula tumoralak ezabatzearekin eta transplanteen errefuxaketarekin zerikusia zuelaren susmoa zabaldu zen. Transplanteei buruzko ikerketek tolerantzia immunologikoa ezagutzeko eta histokonpatibilitate antigenoak aurkitzeko balio zuten. Ordudanik histokonpatibilitate antigeno motaren arabera sailkatu ahal zituzten ehunak eta datuak nazioarteko zentruetan bildu  transplanteak arrakastatsuak izan zitezen.

Beste zientziekin gertatzen den moduan immunologiaren aurrerapenak aplikazio praktiko garrantzitsuak izan ditu. 1986an aglutinazioa aurkitu zenetik bakteriologoek erabili zuten diagnostiko mikrobiologiko arinagoak egiteko eta honela serologia hasi zen garatzen. Arlo honetako beste aurrerapena izan zen 1946an Oudin-ek prezipitazioa aurkitzea, gero Outhterlony-k egindako moldaketaren bidez  diagnostikorako hain erabilia den immunodifusio bikoitza sortu zen. Dena den serologiaren aurrerapen handiena erreakzio antigeno-antigorputza nabarmentzeko sistema adierazleak erabiltzea izan da. Hauetarikoak dira besteak beste immunofluoreskentzia, teknika immunoentzimatikoak eta radioentseiuak.

Erabilera praktikoa duten beste arlo bat txertoen garapena da, gaixotasun infekzioso batzuen inzidentzia gutxitzeko eta posible denean desagertarazteko balio dutenak. Arlo hori oso aurreratua dago gaur egun eta merezi du aipatzea 1954an Salk-ek aurkitutako polioaren kontrako txerto inaktibatuta oso eraginkorra izan dela eta geroago Sabin-ek egindako polioaren kontrako txerto moteldua, mundu osoan polioaren inzidentzia zeharo gutxitzeko balio duena. 1977 eta 1982 beste bi une garrantsitzuak izan dira; 1977ko urrian baztangaren asken kasua aitortu zelako eta MOEk egindako txertaketa kanpaina zela eta gaixotasun infekzioso bat guztiz erradikatzea lortu zen lehenengo kasua izan zela. 1982an HBs antigenoa Saccharomyces cerevisiae-k sintetizatuta lortu zen, hau da ingeniaritza genetikoaren bidez egindako  lehenengo txertoa, B hepatitisaren kontrakoa hain zuzen. Immunologiaren beste aplikazio garrantzizkoa Kohler-ek eta Milstein-ek 1975an aurkitutako antigorputz monoklonalen aurkikuntza izan da, diagnostiko, gaixotasun infekziosoen eta minbizien tratamendua eta ikerketa aplikatu zein oinarrizko askotan aplikatu izanak.

Immunologiaren aurrerapauso handienak isladatu izan dira Nobel sarietan, askotan immunologoei emandakoak.

 
Urtea Ikertzailea(k)  Lana
 1901 Emil Adolf von Behring (1854-1917) Difteriaren terapia serikoa
 1908

Elie Metchnikoff (1845-1916)

Paul Ehrlich ((1854-1915)

Immunitate zelularraren teoria

Immunitatearen teoria orokorra eta berezkoaren tolerantzia naturalarena.

 1913 Charles Richet (1850-1935) Anafilaxia
 1919 Jules Bordet (1870-1961) Konplementuak egindako bakteriolisia
 1930 Karl Landsteiner (1868-1943) Gizakiaren odola-taldeak
 1951 Max Theiler (1899-1972) Sukar horiaren txertoa
 1957 Daniel Bovet (1907-1992) Alergia tratatzeko antiestaminikoak
 1960

F. Macfarlane Burnet (1899-1985)

Peter B. Medawar (1915-1987)

Hartutako tolerantzia immunologikoa

Hautaketa klonalaren teoria

 1972

Rodney R. Porter (1917-1985)

Gerald M. Edelman (1929- )

 Antigorputzen egitura
 1977 Rosalyn Yalow (1921- ) Radioimmunoentseiu-teknikak
 1980

Baruj Benacerraf (1920- )

Jean Dasuet (1916- )

George Snell (1903-1996)

 Histokonpatibilitate Konplexu Nagusia eta erantzun immunearen erregulazioan garrantzia
 1984

Cesar Milstein (1927- )

Georges F. Köhler (1946-1995)

Niels Kaj Jerne (1911-1994)

Antigorputz monoklonalak

Antigorputzak sortzeko hautaketa naturalaren teoria eta  Sare idiotipikoaren teoria.

 1987 Susumu Tonegawa (1939- ) Immunoglobulinen aldakortasunaren sorkuntza
 1996

Rolf Martin Zinkernagel (1944- )

Peter C. Doherty (1940- )

 Histokonpatibilitate Konplexu Nagusiaren geneek egindako erantzun immunitarioaren murrizketa

 
 

Brezkoak
berehalakoak

Berezkoak induzituak

Hartutakoak

 Molekulak

Konplementua

Lisozima

 

Zitozinak

Inflamazioaren bitartekariak

Fase akutuaren proteinak

Interferoiak

Defensinak

Antigorputzak

Zitozinak

Zitolisinak

HLA (HKN)

Zelulak

Makrofagoak

Mastozitoak

NK

Eosinofiloak

Basofiloak

Endoteliozitoak

Neutrofiloak

 B Linfozitoak 

 T Linfozitoak 

Zelula dendritikoak

 
1. GAIA:
    Bibliografía eta interneteko helbideak 

Fudenberg HH, Stites DP, Caldwell JL, Wells JV. Inmunología Clínica. 3a Ed. Mexico, El Manual Moderno, 1982.

Sánchez Pérez M. Introducción a la inmunología humana. Madrid, Editorial Síntesis, 1997.
 
 

Biographie de Louis Pasteur

The Nobel Foundation
 
 

Orrialdearen azken ukitua 20/3/2001

_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________